Chuyên gia chỉ rõ sai lầm khi startup gọi vốn là gì?

• Gọi vốn vòng hạt giống bao nhiêu là phù hợp?
• Startup công nghệ Việt gọi vốn thành công 1 triệu USD
• Khởi nghiệp không cần gọi vốn bên ngoài

Chuyên gia chỉ rõ sai lầm khi startup gọi vốn

Tại buổi hội thảo “Thu hút nguồn vốn đầu tư mạo hiểm cho doanh nghiệp khởi nghiệp đổi mới sáng tạo”, các khách mời đều đồng ý rằng kinh tế  Việt Nam đang tăng trưởng dương là nhân tố giúp thu hút đầu tư của Việt Nam.

Các tập đoàn lớn, quỹ mạo hiểm đang có sự tin tưởng vào tiềm năng của hệ sinh thái khởi nghiệp đổi mới sáng tạo Việt Nam và kỳ vọng sẽ trở thành thị trường đầu tư lớn trong khu vực và thế giới. Báo cáo của Do Ventures năm 2020 cũng chỉ ra khởi nghiệp Việt Nam đã vươn lên đứng thứ 3 trong khu vực Đông Nam Á, chỉ đứng sau Indonesia và Singapore .

Theo ông Nguyễn Xuân Đông, đồng sáng lập Ecomobi, sau đại dịch Covid-19 khi mọi thứ được kiểm soát startup cần chuẩn bị sẵn sàng để đón nhận làn sóng đầu tư trong thời gian tới. Tuy vậy, vẫn có một số sai lầm khi startup gọi vốn đó là gọi vốn bằng mọi giá. Ông Đông góp ý.”Các startup phải xác định rõ mục tiêu gọi vốn chứ không phải gọi vốn theo phong trào, thấy đối thủ cạnh tranh gọi vốn thì mình cũng gọi, gọi vốn cho vui”.

Các chính sách về pháp lý cũng là vấn đề mà các startup cần lưu ý khi gọi vốn. Ông Bùi Thành Đô, giám đốc và đồng sáng lập Thinkzone Ventures chia sẻ: “Hiện tại chưa có quá nhiều startup ở Việt Nam quan tâm đến vấn đề về luật, đôi lúc dẫn đến vấn đề hậu đầu tư gặp nhiều vấn đề và quá trình nhận vốn đầu tư tốn nhiều thời gian”.

Theo ông, startup thường chưa thực sự coi trọng vấn đề về các điều khoản trong hợp đồng, dẫn đến các thương vụ đầu tư thường có lợi cho nhà đầu tư một cách không công bằng.

Những ví dụ điển hình về sai lầm khi startup gọi vốn

Dẫn ví dụ về mô hình kinh doanh cà phê tại Hà Nội từng thu hút nguồn vốn đầu tư 5 triệu đô, ông Đô chia sẻ, do hết vốn startup này phải huy động từ nhiều nguồn khác nhau.

Song thời điểm gọi vốn đã trễ nên chuỗi cửa hàng này bị chèn ép giá, đó là điều khoản có lợi cho nhà đầu tư. Dẫn đến khi công việc kinh doanh có vấn đề thì các điều khoản này được kích hoạt, khiến cổ phần của nhà sáng lập giảm đi và phải rời ghế CEO.

Khi gọi vốn các Startup cần phải hiểu rõ bản chất của các điều khoản có trong hợp đồng, từ đó có định hướng nhất định để xử lý nếu có vấn đề phát sinh. Tuy nhiên chi phí để thuê luật sư đồng hành trong các thương vụ gọi vốn là điều không phải startup nào cũng có khả năng chi trả.

Ông Hoàng Minh Đức, luật sư cấp cao tại Duane Morris nêu rõ: “Các bạn startup cần phải tích cực tìm hiểu thông tin trên mạng, đồng thời có thể tranh thủ đến các hội thảo chuyên môn để trao đổi thông tin và nhận được tư vấn từ các luật sư”,

Ở khía cạnh nhà đầu tư, ông Nguyễn Hoàng Việt, Giám đốc đầu tư tại VIGroup và bà Hoàng Thị Kim Dung, Trưởng đại diện quỹ đầu tư Nhật Bản Genesia Ventures tại thị trường Việt Nam đã chỉ ra những sự khác biệt cơ bản giữa quỹ nội và quỹ ngoại.

Theo đó, quỹ ngoại thường có mạng lưới đối tác ở rất nhiều quốc gia khác nhau, có thể hỗ trợ startup nhiều trong việc mở rộng hoạt động kinh doanh ra các thị trường khác. Trong khi đó, quỹ nội thường có sự am hiểu sâu rộng về hệ sinh thái khởi nghiệp đổi mới sáng tạo Việt Nam, có đội ngũ nhân lực sẵn sàng hỗ trợ startup về các vấn đề tài chính, pháp lý, kế toán.

Thị trường Việt hiện nay có khoảng gần 100 quỹ đầu tư mạo hiểm đã và đang hoạt động giúp đỡ các startup định hướng và phát triển, trong đó có khoảng 20 quỹ nội. Mỗi quỹ đầu tư lại có khẩu vị, thế mạnh khác nhau, mạng lưới do đó startup cần tìm hiểu thật kỹ và phân nhóm nhà đầu tư tiềm năng theo định hướng và mục tiêu phát triển rõ ràng. Sự hỗ trợ của các quỹ đầu tư mạo hiểm phụ thuộc rất lớn vào nguồn lực của quỹ hiện diện tại thị trường Việt .

Startup cần tìm hiểu kỹ càng về các nhà đầu tư sẽ tham gia vào vòng gọi vốn tiếp theo của mình. Do mỗi nhà đầu tư đều có một vài startup trong danh mục đầu tư của mình, nên startup cùng được đầu tư bởi một nhà đầu tư cần có sự kết nối chặt chẽ với nhau, hướng tới hình thành các cộng đồng nhỏ để có thể thường xuyên trao đổi thông tin.

Cuối cùng, ông Nguyễn Xuân Đông chia sẻ: “Việc quan trọng nhất khi gọi vốn là phải chuẩn bị thật kỹ càng. Nhưng lưu ý là đừng dành toàn bộ thời gian vào việc đi tiếp xúc với nhà đầu tư. Một trong những sai lầm khi startup gọi vốn rất lớn và startup hay gặp phải là không đạt được KPIs như trong bản thuyết minh gọi vốn, khiến startup bị đánh giá không tốt ở nội dung này và dẫn đến kết quả không gọi được vốn thành công”.

Nguồn vnexpress